ေရရွည္တည္တ့ံခုိင္ၿမဲေရး
လူေနမႈဘဝမ်ား ျမႇင့္တင္ရန္ ေရရွည္တြင္အက်ိဳးရွိေစမည့္ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားကိုု လူ႔အသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္အတူပူးေပါင္းေဖာ္ထုုတ္
အဆိုပါ ခံယူခ်က္သေဘာထားသည္ ျမန္မာ့ၾသဘာ၏ ႏႈန္းစံတန္ဖိုးမ႑ိဳင္ ၄ ခုအေပၚတြင္ အေျခခံသည္။
ျမန္မာ့ၾသဘာလုုပ္ငန္းစုုသည္ ေရရွည္တြင္တည္တံ့ခုိင္ၿမဲၿပီး အက်ိဳးရွိေစသည့္ ေျဖရွင္းခ်က္မ်ားျဖင့္ မိမိတို႔ေနထိုင္လုပ္ကိုင္သည့္ လူေနမႈအသိုင္းအဝိုင္းရွိ ေတာင္သူဦးႀကီးမ်ားႏွင့္ ၎တို႔မိသားစုမ်ား၊ အမ်ိဳးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ား၏ လူေနမႈဘဝ တိုးတက္ျမင့္မားလာေအာင္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိပါသည္။
ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လူမႈေရးသက္ေရာက္မႈအေပၚ အကဲျဖတ္ျခင္း
ျမန္မာ့ၾသဘာလုပ္ငန္းစုသည္ ေမွာ္ဘီၿမိဳ႕နယ္ရွိေဒသခံတို႔၏ စိုးရိမ္ပူပန္မႈကိုသိရွိနားလည္ေသာေၾကာင့္ Hmawbi Agricultural Input complex (HAIC) စက္႐ံုု၏ က်န္းမာေရး၊ ေဘးကင္းလံုၿခံဳေရးႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ စံခ်ိန္စံၫႊန္းမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာမွ သတ္မွတ္ထားသည့္အတိုင္း လိုက္နာလုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္သည္။
၂၀၀၃ ခုႏွစ္၏ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဥပေဒအရ စီမံကိန္းေဆာက္လုပ္ၿပီးစီးခ်ိန္တြင္ ၾကားခံတတိယအဖြဲ႕႔အစည္းမွ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လူမႈေရးသက္ေရာက္မႈ (ESIA) ကိုဆန္းစစ္ေလ့လာအကဲျဖတ္သြားမည္ျဖစ္သည္။
၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလတြင္ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးဝန္ႀကီးဌာနမွ သဘာဝပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ စည္းမ်ဥ္းမ်ား ျပန္လည္ျပင္ဆင္ၿပီးေနာက္တြင္ ျမန္မာ့ၾသဘာသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဘ႑ာေရးေကာ္ပိုေရးရွင္း (IFC) ၏ လမ္းၫႊန္ျပသမႈျဖင့္ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ လူမႈေရးသက္ေရာက္မႈ (ESIA) အသစ္ကိုထပ္မံဆန္းစစ္ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။
Grievance Mechanisms ကို ေမွာ္ဘီေဒသရွိလုပ္ငန္းတြင္ အသံုးျပဳပံု
Grievance Mechanism ဆိုတာဘာလဲ?
ျမန္မာ့ၾသဘာစီမံကိန္းမ်ား၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကိုခံရသည့္ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းမွ တိုင္ၾကားခ်က္မ်ားႏွင့္ အႀကံျပဳခ်က္မ်ားကိုသိရွိနားလည္ေစရန္၊ ျမန္မာ့ၾသဘာႏွင့္ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းၾကား ပိုမိုေကာင္းမြန္သည့္ ဆက္ဆံေရးရရွိေစရန္ လုပ္ေဆာင္ေပးေသာအရာတစ္ခုျဖစ္သည္။
ျမန္မာ့ၾသဘာ၏ ထူးျခားေသာယံုၾကည္ခ်က္ႏွင့္ လုပ္ေဆာင္ပံု
- လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းမွ ေဒသခံကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုသင္တန္းေပးျခင္း
- ထိေရာက္ေသာသင္ၾကားမႈအတြက္္ ကာတြန္းႏွင့္ အျခားဆြဲေဆာင္မႈရွိေသာ နည္းလမ္းမ်ားကိုုအသံုးျပဳ၍ သင္ၾကားျခင္း
- ရပ္ရြာေဒသအတြက္ ဆိုင္းဘုတ္မ်ားေထာင္ျခင္းႏွင့္ အသိပညာေပးလက္ကမ္းစာေစာင္မ်ား ျဖန္႔ေဝျခင္း
လုပ္ေဆာင္ပံု
ျမန္မာ့ၾသဘာႏွင့္ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းၾကား အျပန္အလွန္ဆက္ဆံေရးရွိေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း
လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းရွိ ေဒသခံမ်ားမွ မိမိတို႔ဆႏၵအား လြတ္လပ္စြာထုတ္ေျပာခြင့္ရွိျခင္း
စီမံကိ္န္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚႏိုင္ေသာ အႏၲရာယ္မ်ားေလ်ာ့နည္းေအာင္ စီမံခန္႔ခြဲျခင္း
လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းအၾကား လုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ရန္ လူမႈေရးလိုင္စင္ရရွိေအာင္ ျပဳလုပ္ျခင္း
ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား
ေမွာ္ဘီစီမံကိန္း၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈကိုခံရသည့္ ေဒသခံမ်ား၊ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားႏွင့္ ႏွစ္ႀကိမ္တိုင္ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးၿပီးေနာက္တြင္ ဂ႐ုျပဳရမည့္ကိစၥ ၄၂ ရပ္ကို ျမန္မာ့ၾသဘာမွသိရွိခဲ့သည္။
ကနဦးစီမံကိန္းကို ၂၀၁၇ ခုႏွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂ ရက္ေန႔တြင္ စတင္ခဲ့ရာ ထိုစတင္ခ်ိန္မွစ၍ ယခုအခ်ိန္ထိရရွိခဲ့သည့္ တိုင္ၾကားမႈေပါင္းသံုးခုအနက္ ႏွစ္ခုကိုေျဖရွင္းခဲ့ၿပီး က်န္တစ္ခုမွာလုပ္ေဆာင္ေနဆဲျဖစ္သည္။
ေဒသခံကိုယ္စားလွယ္မ်ား
ေက်းလက္ေနျပည္သူမ်ားမွ Grievance Mechanisms ဟုေခၚသည့္ နည္းလမ္းအသစ္ကိုုအသံုးျပဳ၍ တိုင္ၾကားမႈမ်ားႏွင့္ အႀကံေပးမႈမ်ားကို ျပဳလုပ္ႏိုင္ရန္ ေက်းလက္ေဒသမ်ားမွ ေဒသခံကိုယ္စားလွယ္မ်ားကိုေရြးခ်ယ္ထားရွိပါသည္။ အဆိုပါ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားသည္ လူမႈအသိုင္းအဝိုင္းႏွင့္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္မ်ားအၾကား နားလည္မႈရရွိေအာင္ အဓိကညႇိႏိႈင္းေပးသူမ်ားျဖစ္သည္။
ေက်းလက္ေနျပည္သူမ်ားမ
“အခုဆိုရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြမွာ ပါဝင္ႏိုင္ၿပီျဖစ္တဲ့အတြက္ ကြၽန္မအေနနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးထုုကို ပါဝင္ဖို႔တိုက္တြန္းသြားမွာျဖစ္ပါတယ္”
“ကြၽန္ေတာ္ကေတာ့ သတင္းအခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ လုပ္ငန္းလုပ္ပံုအဆင့္ဆင့္အေၾကာင္းကိုု သိရွိသင္ၾကားလိုပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္သင္ယူရရွိထားတဲ့ အသိပညာနဲ႔အေတြ႔အႀကံဳေတြကို ေဒသခံျပည္သူေတြနဲ႔မွ်ေဝခ်င္လို႔ အခုလိုေဒသခံကိုယ္စားလွယ္လုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္”
“ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္အတြက္ ေကာင္းမြန္တဲ့ရလဒ္ေတြရရွိဖို႔ အတူပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္လုပ္ကိုင္မွသာ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္”
“ကြၽန္ေတာ္အျမင္ကေတာ့ ကိုယ့္ဘက္ကအားစိုက္ထုတ္မႈမပါဘဲ သူမ်ားဆီကဘဲရယူဖို႔ မေမွ်ာ္လင့္သင့္ပါဘူး။ ကိစၥရပ္တိုင္း၊ အခက္အခဲတိုင္းကို အတူတူရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းသင့္ပါတယ္”
